تعامل منطقی و صحیح دولت و مجلس گامی مهم برای حل مشکلات

رهبر معظم انقلاب اسلامی : مردم به هیچ وجه از اصطکاک خوششان نمی آید و بازخورد آن کاملا منفی است زیرا مردم خواستارهمکاری صمیمانه مسئولان برای حل مشکلات کشورهستند. 

 اسماعیل کوشکباغی 

 " راهبردما" : پس از سخنان رهبرمعظم انقلاب در جمع مردم آذربایجان ودعوت قوا به پرهیز از اختلاف ، اولین جلسه محدود تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با رئیس‌جمهور ، با هدف پرهیز از تنش بین دولت و مجلس برگزارشد. تعداد 25 نماینده مجلس شورای اسلامی درتاریخ 29بهمن 91 در جلسه با رئیس جمهور، بر حمایت همه جانبه از اصول انقلاب، وفاداری به ملت و رهبری تاکید کردند .  

سید امیرحسین قاضی زاده نماینده مردم مشهد درگفتگو با خبرگزاری مهر با اشاره به جلسه روز یکشنبه 25 نفر از نمایندگان مجلس با رئیس جمهور گفت: از آنجایی که رهبر معظم انقلاب در بیانات اخیرشان تاکید بر رفاقت و وحدت مسئولان کشور داشتند ما نیز در همین راستا به دیدار رئیس جمهور رفتیم. هدف این جلسه حول و حوش وحدت و تبعیت از ولی امر بود (گفتگو با خبرنگار پارلمانی مهر۱۳۹۱/۱۲/۲) 

 از آنجایی که هدف این جلسه وحدت و تبعیت از ولی امر بود . سوال این است که برای تداوم اینگونه نشست ها ؛ چه موضوعاتی باید مورد توجه دوستان ما درقوه مجریه ومقننه باشد . تا تعامل وهمکاری بیشتر این دو قوه ادامه داشته باشد ؟

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدارهای مختلف با سران قوای سه گانه ونیز در دیدارهای جداگانه با اعضای قوا همواره  بر رفاقت و وحدت مسئولان کشور تاکید داشتند . ایشان در مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاست جمهوری ، هماهنگی بین قوای سه گانه جلوه ای از شکر نعمت های خداوند متعال می شمارند ومی فرمایند:

"خدای متعال این فرصت ها را پیش می آورد؛ این نعمت های بزرگ را به ما می بخشد. این شکر فقط در زبان نیست. در عمل مسئولان، شکر عبارت است از عمل به وظائف و مسئولیت هایی که بر دوش آن هاست. لوازمی که این مسئولیت ها دارد، هماهنگی بین قوای سه گانه است؛ مجلس به دولت کمک کند؛ دولت با مجلس همکاری کند؛ قوه قضائیه در جایگاه ویژه خود به دولت و مجلس کمک کند؛ قوا در کنار هم باشند. (بیانات در مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاست جمهوری)

بازخوانی ونگاه دوباره به برخی از این رهنمودها ؛بدون شک می تواند ما را به میسر درست هدایت نماید .برهمین اساس بخشی از این بیانات دردوبخش انتظارات از قوه مقننه ومجریه ارائه می گردد . 

الف- انتظارات ازنمایندگان مجلس در نحوه تعامل با دستگاه اجرایی:  

-  وظیفه و تکلیف نمایندگان

نگاه کند ببیند تکلیف چیست؟ حقیقتا تکلیف را جستجو کند. وقتی تکلیف را تشخیص داد، آن را با شجاعت، با قاطعیت، با روی باز، با رضایت خاطر، با عدم واهمه از پیامدهای دنیوی- که اگر این را بگویم، اگر این موضع را بگیرم، اگر این جور مشی کنم، فلان کس چه خواهد گفت، فلان کس چه موضعی خواهد گرفت، آینده من چه خواهد شد، بدون این ملاحظات- انجام دهد. (بیانات در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- نظارت مجلس مهم و لازم است ولی نباید وسیله معارضه شود

در مسئله نظارت هم عرض کردیم، نظارت مجلس چیز بسیار لازمی است. حالا یا با همین ابزارهای نظارتی مثل دیوان محاسبات و از این قبیل چیزها، یا خود نمایندگان مستقیما؛ مثل سوال ها و تذکرها و از این چیزهایی که ابزارهای نظارت مجلس شورای اسلامی است؛ این چیز خیلی لازم و خیلی مهم است. منتها این وسیله ای نباید بشود برای معارضه دو نیرو با یکدیگر. (بیانات در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- نباید بنا برایجاد اختلاف بگذارید

 بدانید- البته شماها می دانید، این گفتن ندارد- خیلی هستند که همتشان این است که بین قوای کشور، بین جریان ها تصمیم گیری در کشور نزاع و اختلاف و دعوا ایجاد کنند. ایجاد شکاف و رخنه در بافت یکپارچه فرماندهی کل کشور- یعنی همین مجموعه قوای سه گانه که دارند بر امور کشور فرماندهی و حکمرانی می کنند- یکی از آرزوهای بزرگی است که سالهاست برای ضربه زدن و شکست دادن جمهوری اسلامی، دشمنان جمهوری اسلامی دارند این نقشه اش را تعقیب می کنند...

 بنابر ایجاد اختلاف نباید بگذارید. (بیانات در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- باید برهمکاری با دولت به عنوان یک اصل تکیه کنید.

حقا و انصافا تلاش زیادی در مجلس هفتم می شد برای این که نگذارند بین دولت و بین مجلس اختلاف به وجود بیاید. واقعا تلاش و کار می شد. حالا بعضی از رسانه ها و مطبوعات و منبردارهای سیاسی بی انصافی هایی می کنند، لیکن حقیقت قضیه این است؛ این که ما می دیدیم و مشاهده می کردیم. البته از هر دو طرف- هم از طرف مجلس، هم از طرف دولت- واقعا تلاش می شد که همکاری انجام بگیرد. بعضی ها هم نمی خواستند و نمی خواهند. باید روی این خیلی تکیه کنید، خیلی بر همکاری با دولت به عنوان یک اصل باید تکیه کنید. دولت مال شماست، متعلق به شماست؛ همان کاری را که شما می خواهید انجام بدهید، کمربسته آن کار قوه مجریه و دولت است.انصافا دولت، دولت پرکاری هم هست. (بیانات در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- نزدیکتر کردن نظرات به هم فارغ از هیاهو

حالا گاهی در زمینه های گوناگون نظرات مختلفی هست؛ در مسائل سیاسی، در مسائل اقتصادی، که این نظرات مختلف را باید حتی المقدور سعی کرد در محیطی فارغ از هیاهو، فارغ از غوغاگری و غوغاسالاری، فارغ از تبلیغات، به هم نزدیکتر کرد. (بیانات در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- پیدا کردن نقاط مشترک طی سمینارهای کوتاه مدت بین دولت و مجلس

حقیقتا می توان سمینارهای کوتاه مدت دو روزه، یک روزه، فشرده، متراکم بین مسئولین اساسی مجلس و دولت تشکیل داد و نقاط مشترکی را پیدا کرد، (بیانات در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- نظارت مجلس به معنای رقابت با دولت و نشنیدن  ضرورت ها و تنگناهای آن شمرده نشود

دو عنصر نظارت و همکاری صمیمانه، در تعامل با قوای دیگر، باید دو بخش تفکیک ناپذیر باشند. مسئولیت نظارتی مجلس هرگز نباید به دست اهمال سپرده شود، اما هرگز هم نباید نظارت مجلس به معنای رقابت با دولت و نشنیدن نیازها و ضرورت ها و تنگناهای آن شمرده شود. محور کار و عمل در کشور و نماد داخلی و خارجی نظام جمهوری اسلامی، عمدتا قوه مجریه است. همه باید به آن کمک کنند و هرگاه دولتی با نشاط بیشتر و همت بالاتر و ارزشگرائی قویتر در صحنه است، این کمک باید مضاعف گردد. (پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت آغاز به کار مجلس هشتم)

- مجلس به وظایف خود نسبت به دولت سختگیرانه ولی خیرخواهانه عمل کند

یک سفارش دیگر من مسئله تعامل با دیگر قواست. خوشبختانه امروز روابط قوه مجریه با قوه مقننه و قوه قضائیه روابط خوبی است؛ لکن در بدنه باید این تعامل تقویت بشود؛ یعنی کوشش بشود که تعامل منطقی و صحیح برقرار شود. البته من هیچ عقیده ندارم که مجلس در رابطه با دولت، از وظایف خودش صرف نظر کند؛ نه، مجلس باید به وظائفی که نسبت به دولت دارد، سخت گیرانه، منتها خیرخواهانه، عمل کند. دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت 4/6/1386

- مماشات، مدارا و روح همکاری با دولت بدون اغماض از خطاها

اظهارنظرها در مجلس باید علمی، استدلالی، سالم و اخلاقی و به دور از روحیه لجاجت و زورآزمایی شخصی و جناحی باشند. مجلس باید بنا را بر مماشات، مدارا و روح همکاری با دولت بگذارد زیرا دولت در وسط میدان است و بار سنگین مسائل اجرایی کشور را به دوش می کشد. باید به دولت در این مسیر ناهموار و نفس گیر کمک کرد و به آن سخت نگرفت. البته این موضوع به معنای اغماض از خطاها نیست بلکه نوع برخوردها باید مهربانانه و صمیمی باشد. (دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- مردم از اصطکاک دولت و مجلس خوششان نمی آید

مردم به هیچ وجه از اصطکاک خوششان نمی آید و بازخورد آن کاملا منفی است زیرا مردم خواستار همکاری صمیمانه مسئولان برای حل مشکلات کشور هستند. (دیدار با نمایندگان مجلس هشتم)

- ایجاد اختلاف میان قوا از آرزوهای دشمنان

ایجاد اختلاف میان قوا و رخنه دربافت یکپارچه مجموعه قوای سه گانه که فرماندهی کل کشور را برعهده دارند، از آرزوهای بزرگ و دیرینه دشمنان اسلام و ملت ایران است که گاه علنا و هم اکنون به طور غیرعلنی اما کاملا جدی پیگیری می شود و باید مراقب آن بود. مجلس هشتم نیز باید بر این مسئله و همکاری با دولت به عنوان یک اصل تکیه کند چرا که دولت انصافا پرکار و خستگی ناپذیر است و همان کارها و اهدافی را پیگیری می کند که مجلس در پی آن است. (دیدار نمایندگان مجلس هشتم با رهبر معظم انقلاب)

- دنیا باید از همه شما سخن واحدی بشنود

شما نمایندگان ملتی مومن و شجاع و با اراده اید. این ملت با این ویژگی ها توانسته است از گردنه های دشوار عبور کند و بسی موانع طبیعی یا ساخته دشمن را پشت سر گذارد. اندیشه و عمل شما باید در همین جهت به کار افتد. دشمنان پرکینه و زیاده طلب، اکنون در چندین جبهه از ملت ایران شکست خورده اند و ملت ایران بر ثبات و اقتدار و استقلال خود در برابر آنان افزوده است. امروز آنان خودبه این حقیقت معترفند. شما باید در کنار دولت انقلابی و مومن، پیشاهنگ این حرکت شجاعانه و مدبرانه باشید؛ دنیا از همه شما سخن واحدی بشنود و تبلور عزم ملی را در حرف و عمل شما ببیند. (دیدار با نمایندگان مجلس هفتم)

- هنگام اختلاف نظر دشمن در نطق ها و سوالات  پیام غلط دریافت نکند

توجه بکنید در این اظهاراتی که بر زبان می آورید- هم نطق پیش از دستور، هم بیان تذکر، هم راه های نظارت بر دولت: سوال و تذکر و استیضاح- در طرف مقابل و جبهه مقابل، دشمن از روی غفلت خود یک پیام غلطی دریافت نکند. چون گاهی اوقات ما قصد بدی هم نداریم، اما طوری حرف می زنیم که طرف مقابل از حرف ما دچار اشتباه می شود؛ خیال می کند که یک گرایش طرفدار او در بین این مجموعه وجود دارد؛ آن وقت تشویق می شود و روحیه پیدا می کند. مواظب باشید دشمن روحیه پیدا نکند. (دیدار نمایندگان هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی)

- دولت، مجلس قانون گذاری را راهنمای عمل خود بداند و به قوانینش پایبند باشد

متقابلا دولت باید مجلس قانون گذاری را راهنمای عمل خود بداند و به قوانین مجلس، یکسره پایبند باشد و از آن تخلف نکند. (پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت آغاز به کار مجلس هشتم)

کارشناسانی از دو طرف گره اختلاف نظرات را بگشایند

بر سر دوراهی های اختلاف نظر، کارشناسانی از دو طرف، گره را بگشایند و راه درست را پیش پای هر دو طرف باز کنند. اکنون که بحمد ا... دولت و مجلس را مردمی مومن و انقلابی و وفادار به ارزش ها و اصول اسلامی، انباشته اند باید این تعامل برادرانه با رعایت حقوق قانونی از هر دو سو، بیش از همیشه دیده شود. (پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت آغاز به کار مجلس هشتم)  

ب- انتظارات از دستگاه اجرایی در نحوه تعامل با قوه مقننه :  

- التزام دولت به قانون

چیزهایی است که ما انتظار داریم شما مسئولان تراز اول کشور و قوه مجریه به این ها توجه کنید. یکی مسئله رعایت قوانین است. قانون را اهمیت بدهید. قانون- وقتی که با ساز و کار قانون اساسی پیش رفت- حتمیت و جزمیت پیدا می کند. ممکن است همان مجلس یا دولت یا دیگران مقدماتی فراهم کنند که آن قانون عوض بشود- با طرح هایی که در مجلس می آید، با لوایحی که دولت می دهد، با تصمیم سازی هایی که در بخش های مختلف انجام می گیرد- عیبی ندارد؛ اگر قانون نقص دارد، ضعف دارد و غلط است، عوض بشود؛ اما تا مادامی که قانون، قانون است، حتما بایستی به آن عمل بشود و به آن اهمیت داده بشود. من این را تاکید می کنم. در بخش های مختلف همین جور است. ممکن است یک چیزی را شما معتقد باشید که روال قانونی اش درست طی نشده، یا متصدی این کار قوه مجریه نیست؛ وقتی که قانون مجلس- با همان ساز و کار قانون اساسی- به دولت ابلاغ شد، قوه مجریه باید آن را قانون بداند. حالا اگر چنان چه ضعف یا چیز دیگری وجود دارد، عوامل دیگری وجود دارد که اگر قانون مشکلاتی دارد، بایستی آن را از بین ببرند؛ چه در خود مجلس، چه در شورای نگهبان و از این قبیل. به قانون اهمیت بدهید. دیدار رئیس جمهوری و اعضای هیئت دولت 2/6/1388

- تحمل مشکلات و تلخی ها برای حفظ تعامل

تعامل با دو قوه دیگر هم یکی از این توصیه هاست. تعامل با مجلس و تعامل با قوه قضائیه، کار لازمی است؛ این را مطلقا نباید ندیده گرفت. البته ممکن است در این راه تلخی ها و مشکلاتی وجود داشته باشد؛ ولی باید تحمل کرد . دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت  2/6/1388

-  همه باید از دولت حمایت کنند

همه باید دستگاه های اجرایی را تقویت کنند؛ یعنی دستگاه هایی که وسط می دانند: قوای سه گانه و در درجه اول قوه مجریه و دولت- که بیشترین بار اجرائیات کشور بر دوش اوست و مسئولیتش از همه سنگین تر است- همه باید مراقبت کنند. کمک به دولت، کمک به کشور است؛ از هر جناحی می خواهد باشد. همه تان یادتان هست، دیدید که دولت های مختلف از زمانی که بنده این مسئولیت را داشتم، مورد حمایت من بودند. این معنایش این نبوده که من با سیاست های آن دولت ها در همه جا موافق هستم، نه؛ تصریح هم می کردم و می گفتم که با بعضی از سیاست هایشان در زمینه های مختلف موافق نیستم؛ اما کلیت دولت ها را من همیشه حمایت کرده ام. دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام 18/7/1385

- به یکدیگر اعتماد کنید

شما و مجلس و قوه قضاییه یک واحدید و یک کل هستید؛ ناچار باید باهم تعامل کنید. این هم نمی شود که این قوه تقصیر را بر گردن آن قوه بیندازد و آن قوه تقصیر را بر گردن این قوه بیندازد. بالاخره در مجموع، حالا بنده که برحسب قانون مسئولیت تنظیم قوا را برعهده دارم، وقتی این طور می بینم، به این نتیجه می رسم که یک خرده تقصیر این قوه است و یک خرده تقصیر آن قوه است. وقتی که این طوری شد، طبعا یک ذره این باید جلو بیاید، یک ذره آن باید جلو بیاید. بدون هماهنگی با قوای دیگر، شما نمی توانید کار را پیش ببرید و حتما بایستی این تعامل و هماهنگی و اعتماد را به وجود آورید؛ که این اعتماد از یک طرف، اعتماد از طرف دیگر را هم به وجود بیاورد.البته بدیهی و طبیعی است که وقتی انسان با یک طرفی می خواهد تعامل کند که در آن طرف هم اراده های مختلفی وجود دارد، نباید انتظار داشته باشد که همه اراده ها و زبان ها در آن طرف، به این اعتماد و خوش اخلاقی ای که شما نشان دادید، توجه کنند؛ نه، حالا بالاخره یک گوشه ای هم یک صدایی درمی آید. اما اصل را بر این باید گذاشت؛ هم آنها باید به شما اعتماد کنند، هم شما باید به آنها اعتماد کنید. (دیدار با رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت ۶/۶/۱۳۸۵)

- قانون اساسی میثاق همه ما

میثاق همه ما قانون اساسی است و یک وظایف تعریف شده ای در قانون اساسی کشور وجود دارد. یک کاری برعهده مجلس است که باید انجام بدهد، دولت ناگزیر بایستی از آن تبعیت کند. اختیاراتی هم بر عهده دولت گذاشته شده است، مجلس و قوای دیگر حق ندارند در آنها دخالت کنند. هرکدام یک محدودیت و مسئولیت تعریف شده ای دارند و براساس همین بایستی تعامل داشته باشید. بالاخره قانون و مجلس و اینها اهمیت کمی ندارند. (دیدار با رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت ۶/۶/۱۳۸۵)

 " راهبردما" : سخنان رهبرمعظم انقلاب اسلامی درجمع مسئولین و دست اندرکاران قوای سه گانه ؛ دعوت قوا به پرهیز از اختلاف ، پرهیز از تنش بین دولت و مجلس وتاکید بررفاقت و وحدت مسئولان کشورمی باشد .ازآنجایی  ضرورت دارد قوای سه گانه کاری کنند که مشکلات به حداقل برسد و زمینه اختلاف ایجاد نشود . لذاتاکید ما بر تعامل منطقی و صحیح دولت و مجلس برای حل مشکلات کشور ؛ البته با عمل به انتظارات رهبر معظم انقلاب اسلامی  ازنمایندگان مجلس در نحوه تعامل با دستگاه اجرایی ونیز عمل به انتظارات رهبری از دستگاه اجرایی در نحوه تعامل با قوه مقننه می باشد